Değer nedir? Değer ne demektir?
İnternette arama motoruna değer yazdığımızda genelde “Değer nedir?” Ya da “Değer ne demektir?” Şeklinde iki türlü arama önerisi çıkmaktadır. Şimdi gelin hep birlikte “değer” kelimesinin ne olduğunu anlamaya ve kavramaya çalışalım.
Değer: Bir şeyin önemini belirlemeye yarayan soyut ölçü, bir şeyin değdiği karşılık, kıymet şeklinde tanımlanır.
Üstün nitelik, bir şeyin para ile ölçülen karşılığı, matematik de kullanılan “bir bilinmeyenin sayı ile anlatımı”, bir ulusun sahip olduğu sosyal, kültürel vs. değerlerini kapsayan maddi-manevi bütünlüğünü ifade etmek gibi birçok anlamı da bünyesinde barındıran, çok anlamlı bir kelimedir değer.
Bireyde değer oluşumunun ilk başladığı yer olarak aile diyebiliriz. Değer anlayışımızı etkileyen diğer hususlar ise, kişinin yaşadığı sosyal çevre (arkadaş, iş hayatı vs.) ve aldığı eğitim denilebilir. En önemli husus ise sizin de fark edeceğiniz ve tahmin edeceğiniz üzere dindir.
Kanaatimce değer kelimesinin ne olduğu ve ne anlam ifade ettiği anlaşıldı. Son olarak Felsefi bir bakış açısıile değer kelimesine yaklaşalım. Hacettepe Üniversitesi Felsefe Bölümü Öğretim Üyesi Harun Tepe: “ Öyleyse değer nedir? Bir şeyi değerli kılan nedir? Bir şeyin değeri ona yüklenen anlam mıdır ya da şeyler bu yüklenen anlamla mı değer kazanmaktadır? Günlük konuşma dilinde bu ikisi neredeyse eş anlamlı gibi kullanılır. Bir şeyin değeri ona yüklenen anlamdan kaynaklanmaktadır. Başka bir deyişle değerler onlara anlam yüklendiği, anlamlı görüldüğü için değerlidirler.
Bu anlayışta iki nokta öne çıkmaktadır: Birincisi hiçbir şey birisi ona anlam yüklemedikçe değer değildir. Şeylerin kendi başlarına değerlerinden söz edilemez demektir bu. Değeri o şeye katan anlam yükleyendir. Ona anlamı yükleyen bir kişidir. Bu edimde belirleyici olan da kişidir, anlam yükleyerek ya da yüklemeyerek değerli olup olmamayı tayin eden de odur.”