Sözcükler Arası Anlam İlişkisi Konu Anlatımı 5.Sınıf

Sözcükler arası anlam ilişkisi konu anlatımı 5.sınıf konu başlıkları arasında yer almakla beraber, sözcükler arası anlam ilişkisi konusunu işleyip bir çok sözcükler arası anlam ilişkisi örneğiyle konumuzu pekiştireceğiz.

1. EŞ ANLAMLI (ANLAMDAŞ) SÖZCÜKLER

Yazılış ve okunuşları farklı olmasına rağmen aynı anlamı taşıyan sözcüklere eş anlamlı (anlamdaş) sözcükler denir. Eş anlamlı sözcükler birbirinin yerine kullanılabilir.

Örnekler:
Kara = Siyah Kırmızı = Al Doktor = Hekim
Elbise = Giysi Yüz = Surat Ayakkabı = Pabuç
Durum = Vaziyet Yıl = Sene Konuk = Misafir
Görev = Vazife Uyarı = İkaz Dil = Lisan
Özgün = Orijinal Fayda = Yarar İlginç = Enteresan
Yoksul = Fakir Bellek = Hafıza Millet = Ulus

2. ZIT (KARŞIT) ANLAMLI SÖZCÜKLER

Anlamca birbirinin karşıtı olan kelimelere zıt (karşıt) anlamlı sözcükler denir.

Örnekler:
Uzak – Yakın Güzel – Çirkin Kirli – Temiz
İleri – Geri İç – Dış Soğuk – Sıcak
Hızlı – Yavaş Artı – Eksi Boş – Dolu
Doğal – Yapay Batı – Doğu Erken – Geç
İnmek – Çıkmak Sağ – Sol Zengin – Fakir
Sık – Seyrek İyi – Kötü Açık – Kapalı

Not: Bir sözcüğün olumsuzu onun zıt anlamlısı değildir!

Örnekler:
Sözcük Olumsuzu Zıt Anlamlısı
Acı Acısız Tatlı
Gelmek Gelmemek Gitmek
Kirli Kirsiz Temiz
Almak Almamak Vermek

3. EŞ SESLİ (SESTEŞ) SÖZCÜKLER

Yazılışları ve okunuşları aynı, anlamları farklı olan sözcüklere eş sesli (sesteş) sözcük denir.

Örnekler:

» Ankara – Eskişehir yolu bugün trafiğe kapatılacak
» Buğdayların içindeki yabani otları yolduk.
» Maçın sonuna doğru kaleye ben geçtim.
» Boynumdaki büyük ben uzaktan bile belli oluyor.
» Gölge yüz ama dikkatli ol.
» Operasyona yüz polis katılmış.
» Çocuğun eli yüzü çikolata olmuş.
» Kasap koyunu yüzdü.
» Çay demli olmuş.
» Serinlemek için çaya ayaklarımızı soktuk.
» Güneydoğu Anadolu’da yaz ayları sıcak geçer.
» İsteklerini bir kâğıda yaz, bana getir.

Not: Düzeltme işareti (^) olan sözcüklerde okunuş ve yazılış farklı olduğu için sesteşlik aranmaz!

Örnekler:

» Ama – Âmâ * Hala – Hâlâ *Aşık – Âşık *Adet – Âdet * Yar – Yâr
» Kar – Kâr * Şura – Şûra * Hal – Hâl * Adem – Âdem

Yorum yapın